Histerosalpingografi (HSG)

Histerosalpingografi (HSG) Nedir?

Histerosalpingografi (HSG) bir kateter ile vajina (serviks) geçilerek rahim içine sıvı bir boyanın enjekte edilmesi işlemiyle yapılan ve "ilaçlı rahim filmi" olarak da adlandırılan bir işlemdir.

Aynı sırada fallop tüplerinde kısmen veya tamamen bir tıkanıklık olup olmadığını ve boyanın karına serbestçe akıp akmadığını görmek için röntgen çekilir. HSG ayrıca rahim iç yapısının normal bir boyut ve şekle sahip olup olmadığını göstermek için de kullanılır.

Histerosalpingografi hangi durumlarda çekilir?

Histerosalpingografi (HSG) kısırlık problemi olan kadınların fallop tüpleri ve rahim iç boşluğunun değerlendirilmesi için yapılan önemli bir tanı testidir. HSG'nin diğer nedenleri arasında tekrarlayan düşükler, anormal vajinal kanama veya şüpheli rahim anomalileri bulunmaktadır.

HSG çekmenin amacı nedir?

HSG (Histerosalpingografi) çekmenin temel amacı kadının üreme sisteminin değerlendirilmesidir. Bu değerlendirme sırasında rahim boşluğu ve fallop tüpleri incelenir. Özellikle infertilite (kısırlık) sorunu yaşayan kadınlarda bu işlem tüp bebek tedavisi öncesinde sıklıkla uygulanır. HSG'nin ana amaçları şunlardır:

1. Tüplerin Açık Olup Olmadığının Değerlendirilmesi: HSG fallop tüplerinin açık olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Tüplerin açık olması, sperm ve yumurtanın birleşmesi ve döllenmiş yumurtanın rahme ulaşması için gereklidir.
2. Rahim İçi Anomalilerin ve Yapısal Değişikliklerin Tespiti: HSG rahim içi anomalilerin ve yapısal değişikliklerin tespit edilmesine yardımcı olur. Bu rahim içi yapışıklıklar, polipler veya doğuştan gelen anormallikler gibi durumları içerebilir.
3. Tüplerin Döllenmiş Yumurtanın Rahme Ulaşmasına Engel Olup Olmadığının Belirlenmesi: HSG tüplerin içinde sıvı birikmesi (hidrosalpenks) gibi durumları tespit edebilir. Bu durumlar döllenmiş yumurtanın rahme ulaşmasını engelleyebilir ve gebelik şansını azaltabilir.
4. Rahim İçi Yapışıklıkların Tespiti: HSG rahim içi yapışıklıkların varlığını ve derecesini değerlendirebilir. Rahim içi yapışıklıklar, embriyonun implantasyonunu (rahime yerleşmesini) ve gebeliğin sürdürülmesini engelleyebilir.

HSG ne zaman yapılmaz?

• Gebelik
• Pelvik enfeksiyon
• Fazla rahim kanaması

Histerosalpingografi (HSG) ne zaman yapılır?

Histerosalpingografi (HSG),adet dönemi sona erdikten ancak beklenen yumurtlama gününden önce, adet döngüsünün 5. ile 12. günleri arasında planlanır. Adetin başladığı gün adet döngüsünün 1. günüdür.

Histerosalpingografi (HSG) nasıl yapılır?

Röntgen görüntüleyici cihaz olan floroskop altında bir masaya yatırıldıktan sonra, vajinaya spekulum yerleştirilir ve ardından rahim ağzı (serviks) temizlenir. Daha sonra bir kanül adı verilen ince bir katater servikse yerleştirilir ve spekulum çıkarılır. Röntgen sırasında rahim içi rahim ve fallop tüpleriyle kontrast oluşturan boya olarak adlandırılan radyoopak bir sıvı ile doldurulur. Son olarak floroskop X-ray ile görüntüler alınır. Genellikle 5 dakikadan kısa sürer ve aynı gün eve gidebilirsiniz.

HSG ağrılı mıdır?

Çoğu kadında, boya maddesi ağrısız bir şekilde rahim içinden, fallop tüplerinden geçerek karın boşluğuna doğru akar. Bazı kadınlar, özellikle boya maddesi enjekte edildiğinde hafif kramp hissedebilirler. Fallop tüpü kapalı olan kadınlarda boya maddesi bazen basınç yapabilir ve bu da hafif ağrıya yol açabilir. Basit ağrı kesiciler bu ağrı veya rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olabilir.

HSG nin yan etkileri ve riskleri nelerdir?

Histerosalpingografi (HSG) işlemi genellikle güvenli ve düşük riskli bir prosedür olmasına rağmen bazı yan etkileri olabilir. Bu yan etkilerin çoğu hafif ve geçicidir:

1. Vajinal Lekelenme veya Kanama: İşlem sonrası birkaç gün boyunca hafif vajinal kanama veya lekelenme yaşanabilir. Bu rahime yerleştirilen kateterden kaynaklanabilir.
2. Kramp ve Rahatsızlık: İşlem sırasında ve sonrasında rahimdeki boya maddesi nedeni ile kramp benzeri rahatsızlık hissedilebilir. Bu kramplar genellikle hafif olup kısa sürede geçer.
3. Kasık Ağrısı: Bazı kadınlar işlem sonrası hafif veya orta derecede kasık ağrısı hissedebilirler. Bu genellikle geçici bir durumdur.
4. Baş Dönmesi ve Mide Bulantısı: Nadiren bazı kadınlar işlem sırasında veya sonrasında baş dönmesi ve mide bulantısı yaşayabilirler.
5. Alerjik Reaksiyonlar: Kullanılan boya maddesine karşı alerjik reaksiyonlar nadir görülse de bu tür bir reaksiyonlar kaşıntı, döküntü ve nadiren anafilaksi şeklinde olabilir.
6. Enfeksiyon Riski: HSG çok düşük bir enfeksiyon riski taşısa da işlem sonrası enfeksiyon gelişme ihtimali vardır. Belirtiler ateş, şiddetli karın ağrısı ve anormal vajinal akıntı olabilir.
7. Kontrast Madde İle İlgili Komplikasyonlar: Kontrast madde çok nadiren fallop tüpleri veya rahim içinde yapışıklıklara neden olabilir.

Bu yan etkilerin çoğu hafiftir ve kendi kendine düzelir ancak ağır veya süregelen şikayetleriniz varsa doktorunuzla iletişime geçmek önemlidir. Özellikle işlem sonrasında ateş, şiddetli karın ağrısı veya yoğun vajinal kanama gibi belirtiler enfeksiyon belirtisi olabileceğinden bu durumlar acil tıbbi değerlendirme gerektirir.

Kapalı Tüpler HSG ile Açılır mı?

HSG işlemi sırasında fallop tüplerinde hafif veya kısmi tıkanıklıkların bazen açılabildiği bilinmektedir. Bu radyoopak boya maddesinin fallop tüplerinden geçirken uygudığı basınç nedeni ile olabilir. Bu basınç tüplerdeki küçük tıkanıklıkları veya yapışıklıkları açarak sperm ve yumurtanın birleşmesine olanak tanıyan bir yol açabilir. Ancak HSG'nin fallop tüplerini açma kapasitesi sınırlıdır. Tüplerdeki tıkanıklıkların şiddetine, konumuna ve nedenine bağlı olarak her türlü tıkanıklık bu yöntemle açılamayabilir.

Kapsamlı tıkanıklıklar veya ciddi yapışıklıklar genellikle daha ileri tedavilere örneğin laparoskopi gibi cerrahi müdahalelere ihtiyaç duyar.

Tüp bebek tedavisi öncesinde HSG çekilmesi Faydalı mıdır?

Tüp bebek tedavisi öncesi yapılan ilaçlı rahim filmi-HSG üreme sağlığını değerlendirmek ve tedavi planlaması yapmak için kritik bir adımdır. Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen birçok faktör vardır ve bu faktörlerden biri de tüplerdeki yapısal veya fonksiyonel problemlerdir. Bu problemler, embriyonun implantasyonunu (rahime yerleşmesini) ve gebeliğin sürdürülmesini engelleyebilir.

Rahim filmi (HSG) tüplerdeki bu tür problemleri tespit etmek için etkili bir yöntemdir. Örneğin, tüplerin içinde sıvı birikmesi (hidrosalpenks) durumu, embriyonun rahime yerleşmesini zorlaştırabilir ve gebeliğin tutunmasını engelleyebilir.

HSG, tüp bebek tedavisi öncesinde kadının üreme sisteminin durumunu değerlendirmek ve uygun tedavi planını belirlemek için önemli bir tanısal araçtır. Bu nedenle infertilite sorunu yaşayan kadınlarda HSG sıklıkla başlangıç değerlendirmesi olarak kullanılır.